Jaakskes Verhalen - 11

Ik hoor de man in carnavalskostuum roepen

- De heer Jozef Vermeulen.

Jozef Vermeulen ? Potverdorie ! Jefke ! Jefke, dat wordt lachen, gegarandeerd.

En ja hoor, Jefke komt binnen. Ja, hij is het helemaal. Niet zo groot, witte onverzorgde haardos, lachend gezicht, jeansbroek en dito jas.

Jefke komt de zaal binnen, blijft even staan, kijkt rond, ziet me.

- Hoi, Mario, hoe gaat het ?

Jefke op zijn best. Gelach in de zaal. Ik steek even een hand op. De man in carnavalskostuum, de deurwachter leidt Jefke naar de grote lege stoel. De voorzitter begint.

- Getuige, het is hier geen pretpark hé.

- Nee, meneer de zjuus, nee, maar ja ik heb mijn kameraad al lang niet meer gezien, hé !

- Oke, oke. Wil je de eed afleggen ?

- Ja, meneer de zjuus.

De deurwachter houdt een briefje voor Jefke. Jefke steekt zijn rechterhand op en zweert de waarheid te zeggen en niets dan de waarheid. Hij mag neerzitten. Hij kijkt naar links, knipoogt even.

Jefke. Mijn goeie kameraad, een vriend bijna. Hij zat op mijn kamer toen ik kameroverste was. Hij is een jaar jonger dan ik. Een jongen met het hart op de tong. Vol deugnieterij. Brave deugnieterij.

De voorzitter begint.

- Getuige, wil je jouw naam zeggen ?

- Ja, meneer de zjuus.

- Jamaar, ik bedoel, zeg even je naam en leeftijd.

- Ha, meneer de zjuus. Ik ben Josphus Andreas Vermeulen, geboren op één april negentienhonderd zevenennegentig. Maar ze noemen me allemaal Jefke, meneer de zjuus. En ik ben geen aprilvis, hoor, meneer de zjuus.

- Goed, goed. Je mag ook voorzitter zeggen hoor.

- Oke, meneer de voorzitter zjuus.

De voorzitter kan zelfs geen lach onderdrukken. Jefke op zijn best. De voorzitter bladert in het dossier.

- Getuige, vertel eens hoe u in het instituut Foulon terecht bent gekomen.

- Wel, meneer de zjuus… e, meneer de voorzitter, dat zit zo. Ik ben geen brave jongen, hé. Dat zit in mijn genen, meneer de zju.. . meneer de voorzitter. En ja, toen ik gesnapt werd om geld te pikken in een winkel, dan kwam ik voor de jeugdrechter hé. En die dreigde, als ik nog eens bij hem zou komen dat hij me voor minstens een jaar zou plaatsen. Thuis kreeg ik van pa een ranseling op mijn blote kont, meneer de… de voorzitter. Echt waar ! Ik was vijftien en lag daar met mijn buik over de zetel en met mijn kont bloot en mijn pa sloeg er maar op los en mijn twee zussen stonden te lachen. En ik kreeg het bijna.

- Getuige, verklaar je eens nader.

- Wel ja, meneer, iedere keer dat mijn pa sloeg, dan drukte hij mijn kont naar beneden en mijn… allez, je weet wel, mijn… mijn… mijn charelwietje duwde iedere keer tegen die zetel en ik kreeg het bijna.

Gelach in de zaal. Jefke op zijn best.

- Oke, oke… en waarom ben je dan naar het instituut gezonden .

- Wel, meneer, dat zit zo. Ik zat in het zevende jaar van de beroepsschool en we moesten voor Nederlands een werk maken, samen met een andere leerling. En ik moest dat doen met Annemie, een beeldschoon meisje uit mijn klas. Echt, meneer,ik had haar al eens stiekem gekust, meer niet. En ik trok naar haar huis, het was einde mei. Ik had een boxershort aan en een t-shirt en zij een vrolijk los kleedje. En we zaten daar bij haar thuis op haar kamer en we werkten samen, maar het was warm hé, en ik trok mijn t-shirt uit en zij haar kleedje. Ze had een behaatje aan en een fleurig broekje. Dat was leuk, meneer. En dan , ja meneer, hoe gaat dat, ik legde een hand op haar dij en zij een hand op mijn dij, en dat was leuk hoor. En we kregen het nog warmer, meneer. Echt. En toen deed ze haar behaatje uit, meneer. En we stonden op en ik schoof haar broekje naar beneden, meneer, en zij schoof mijn broekje naar beneden, meneer. Echt. En we naderden elkaar. En ja, meneer, mijn ‘ge-weet-wel’ duwde tegen haar , tegen haar.. En dan meneer, dan kreeg ik daar een klets tegen mijn kop dat ik onderste boven tuimelde Haar pa stond daar. Razend kwaad. En hij schopte naar mij. En ik lag daar met mijn broek op mijn enkels. En die pa van haar sloeg en kletste op mijn blote kont, meneer. En ik had er ‘hem’ nog niet eens in gestoken, enkel eens tegen geduwd. En die pa zei dat hij de volgende keer mijn kloten zou afsnijden ! Ja, meneer, echt, hij zei dat. En ’s anderendaags moest ik naar de jeugdrechter. En die besliste me te plaatsen, en zo kwam ik in het instituut terecht. En die Annemie, zij was in feite begonnen hé, die kreeg niet eens geen straf. De ros ! Dat is het, meneer.

Jefke zwijgt. Ik ken dit verhaal. ’s Avonds heeft hij het soms verteld. En telkens was hij dan razend op die Annemie en op haar pa.

- Oke, en vertel nu eens hoe die aankomst was in het instituut Foulon.

- Wel, meneer de zju…e… meneer de voorzitter, een politieman bracht er me naartoe. ik was bijna zeventien. Mijn ma weende en mijn pa vloekte toen ik weg ging. En dan kwam ik in dit instituut en moest in een lokaal wachten. En toen kwamen er twee bewakers en ik moest me helemaal uitkleden, meneer. Helemaal hé. En de een doorzocht mijn kleren en de andere bekeek me, keek in mijn open mond en betastte me. En dan moest ik met mijn buik op een soort tafeltje gaan liggen en ik voelde hoe die bewaker mijn billen uit elkaar trok en iets in mijn kont duwde. Het deed pijn. Dat was echt niet leuk. En ik voelde hoe hij iets aan mijn kont deed en dan mocht ik weer op staan en me aankleden. En dan namen ze me mee naar de directeur en die spelde me de les en las een deel van het reglement voor en hij hoopte dat het jaar dat ik in zijn instituut zou verblijven, me zou louteren en me op het goeie pad zou brengen. En dan kreeg ik een plaats op de kamer van Mario…

Jefke kijkt in mijn richting.

- … samen met zijn broer en met Johan. Dat was een leuke bende, meneer.

Jefke zwijgt.

De voorzitter stelt een vraag.

- Die bewuste woensdag. Kunt u even vertellen wat daar gebeurd is in het atelier ?

- Ja, meneer. Ik stond er vlak bij. Mario sneed de dikke kartonnen voor de stoelen en ik legde de stukken skai klaar. We stonden op nog geen drie meter van elkaar. En dan kwam die grote opvoeder. Het gebeurde wel meer dat hij in het atelier kwam. Toen hij Mario zag ging hij er naast staan. Hij grinnikte. Mario zag hem, maar deed verder aan zijn werk. En dan lachte die opvoeder. en hij zegde “uw broertje heeft een mooi kontje”; Mario bekeek hem. Ik zag hoe Mario kwaad werd. En die opvoeder bleef maar grijnslachen. En Mario zegde “smerige pedofiel, ge moet mijn broertje met rust laten”.En Mario duwde hem opzij. En dan duwde die opvoeder met twee handen Mario van hem af. En Mario struikelde bijna. En hij probeerde zijn evenwicht te houden, en zwaaide zijn armen open. En dan.. dan was er plotseling overal bloed. Mario en ik en ook Nick, die er ook bij stond, verschoten. En we riepen om hulp. Ja, meneer zo is het gebeurd. Een ongeluk, meneer. Mario probeerde zijn evenwicht te behouden en zwaaide zijn armen open en hij had nog dat mes in de hand en dat mes moet de opvoeder geraakt hebben en het was een vlijmscherp mes, meneer. . Ik stond op nog geen drie meter, meneer en ik heb het allemaal gezien en meegemaakt, meneer.

Jefke zwijgt. Wat een getuigenis !

Mijn advocaat heeft geen vragen. De andere wel.

- Getuige, je zegt dat je de kamer deelde met Mario en zijn broer en…

- En met Johan, meneer. die was even oud als ik.

- Ja, Johan… Johan Devriend ?

- Ja, meneer.

- En zoals ik hier al vernomen heb, en ook gelezen in de verslagen, werd er in het instituut af en toe of regelmatig aan mannenseks gedaan ?

- Ja, meneer, ’s avonds op de kamers. U begrijpt meneer, jongens onder elkaar hé.

- Doch op jullie kamer gebeurde dat niet ?

- Nee, meneer, daar deden wij niet aan mee.

- Jullie zagen elkaar toch wel naakt ?

- Ja, meneer. Zeker, meneer. Maar dat is geen seks hé ! Dat mag toch hé. Als we ons omkleedden om te slapen en ’s ochtends en in de badkamer, hé, meneer. En ja, meneer, we waren jong en het gebeurde wel eens dat we ’s ochtends wakker werden, met, allez, ge weet wel meneer. Dan gingen we naar de badkamer en een snokske of twee, en we waren van de spanning verlost, hé, meneer. En ja, we lachten dan wel eens met elkaar hé, meneer. Dat mag toch hé, meneer. Maar elkaar aanraken, nee meneer. Of ja, meneer. Het gebeurde wel eens dat we onze krachten wilden meten tegen elkaar en dat we een robbertje worstelden. En dan trokken we wel eens elkaars broekje naar beneden en kletsten we op de andere zijn blote gat. Meer niet, meneer. Maar, meneer, we wisten wel hoe dat het allemaal zat met ons lichaam hoor. Soms zochten we informatie op de laptop, op Google, meneer. En dan vergeleken we wel eens elkaars lichaam. Meer niet hoor, meneer. Nee, nee, we waren niet dom hoor. Doch dingen doen zoals op,andere kamers, nee, meneer, dat niet.

- En wat deed je dan in de vrije tijd ?

- Gaan sporten meneer, fitnessen en zwemmen. En ook tv kijken.

- Oke, geen vragen meer.

De voorzitter zegt

- Dank u, getuige, u kunt beschikken.

Jefke staat op . Jefke kijkt in mijn richting. Jefke steekt een duim omhoog.

- Toi – Toi – Toi, Mario ! Hou je goed !

Jefke verdwijnt. Mijn goeie, beste kameraad.

De volgende getuige is Nick. Nick Baeten. Een grote kerel, mooi gekamd haar, mooi kostuum. Pikfijn verzorgd. Heel wat anders dan de verschijning van Jefke. Een triestige jeugd. Vader en moeder aan de drank. De voorzitter begint

- Getuige, vertel eens hou jij eerst in het weeshuis en daarna in het instituut Foulon terecht gekomen bent.

- Wel, meneer de voorzitter, mijn ouders werden uit hun ouderijke macht ontzet. En zo belandde ik in het weeshuis. Ik zou beschaamd moeten zijn over mijn jeugd. . Doch dat ben ik niet ! Ik wil getuigen over de miserie van veel kinderen. Vrijdag school gedaan, naar huis en mee op café. Van het ene café naar de andere, tot zondagavond laat, zeer laat. Ik leefde van chips, chocolade, half lauwe cola en fletse limonade. Ik sliep op een stoel in het café, en als het al eens lukte stak de cafébazin me in bed bij een van haar kinderen. En, meneer de voorzitter, dat laatste, dat was niet altijd om te slapen. Ik heb er veel mee gemaakt, was de speelbal van oudere kinderen. Toen ik twaalf werd, dan moesten wij bij de jeugdrechter komen, ik, vader en moeder. Er waren klachten bij hem binnen gekomen, klachten van buren, en van mijn onderwijzer. En zo kwam ik bij de nonnetjes terecht. Meneer de voorzitter, een hemel op aarde ! Ik werd er enorm goed opgevangen, kreeg lekker eten, een goed bed. Ik vond er vrienden. Mario, die hier op de bank zit, was nu niet mijn beste kameraad. Nee. Hij was een jaar ouder, en toch speelden we veel samen. Meneer de voorzitter, dat was daar echt een hemel op aarde. Ik studeerde goed, kreeg lof van de leraars. En, meneer de Voorzitter, ik bloeide open.

- En aan zestien verhuisde je naar het instituut Foulon ? vraagt de voorzitter.

- Ja, meneer. Dat was helemaal iets anders dan bij de nonnetjes. Ik weet, er wordt veel geklaagd over het fouilleren van de jongens wanneer ze het instituut even verlaten hadden. Och ja, je stond er voor aap, poedelnaakt. En dan duwden ze zo’n eendenbek in je kont. Nee, plezant is anders hoor. En daarom ook ben ik gestopt met het les volgen buiten het instituut en ging ik in het atelier werken. Ik werd er goed opgevangen, had er toffe leerkrachten. Dat was voor mij weer een stukje hemel op aarde. En daar was ik buiten de sfeer die er soms op de kamers heerste. Een sfeer van ongezelligheid. Ik bleef zo weinig mogelijk op de slaapkamer. De kameroverste was een bullebak. Hij heerste. Hij commandeerde. En de opvoeders gaven hem gelijk ! Je kon nergens terug met je klachten.

De voorzitter onderbreekt Nick.

- Ook niet bij de ombudsman ?

- Ja, je kon hem gerust vertellen wat er op je maag lag. Doch er kwam geen reactie op. En de opvoeders lachten. Je bent toch geen mietje, hé ! En je moest toelaten dat je regelmatig uitgekleed werd door andere jongens, dat je vernederd werd, uitgelachen, dat je hun speelbal werd in hun vulgaire spelletjes. Ik was zestien, meneer de voorzitter, en zij waren zeventien, achttien, negentien.

Nick zwijgt.

- En, vertel eens wat u gezien hebt op die fameuze woensdagmiddag.

Nick kucht even.

- Wel, meneer de voorzitter, ik hielp Mario bij het versnijden van het harde karton. Ik hield het stuk vast, terwijl Mario het mes hanteerde. We waren goed op elkaar ingesteld. En dan kwam de opvoeder aan, meneer Clarysse. Die stond eerst toe te kijken en plots sprak hij Mario aan. Over zijn broertje. Dat Franky zo’n mooi poepke had. En nog dingen, meneer, die ik liever niet zeg.

- Getuige, zeg maar….

- Wel, meneer, en dat zijn broer ook leuke balletjes had en… Maar Mario onderbrak hem. “Smerige pedofiel”, zegde hij. En hij was echt kwaad. Doch de opvoeder ging tot vlak voor Mario staan en hij lachte. En ik zag dat Mario echt kwaad was. En met zijn vrije hand duwde hij de opvoeder van zich af. Doch deze duwde Mario weg. En Mario dreigde te struikelen en hij probeerde zijn evenwicht te bewaren en hij zwaaide zijn armen omhoog. en dan, meneer, dan was er plots overal bloed. Het spoot uit de opvoeder zijn hals. Echt, meneer, ik stond er vlak bij.

- En, vooraleer de beschuldigde met zijn armen omhoog zwaaide, waar hield hij zijn hand waarin hij het mes vasthield ?

- Eerst hield Mario dit mes half achter zijn rug en enkel met zijn vrije hand probeerde hij de opvoeder weg te duwen. Dat staat zo in het werkreglement. Als je een mes of iets in de hand vast hebt, dan moet je die hand half achter je rug houden wanneer je met een andere persoon spreekt. En Mario deed dat.

De voorzitter dankt Nick. De advocaten hebben geen vragen. Nick verdwijnt en in zijn plaats komt Johan. Deze jongen deelde mijn slaapkamer toen hij het instituut binnen kwam.

Na het afleggen van de eed, begint Johan zijn verhaal.

- Meneer de Voorzitter, ik was geen doetje hoor. Nee. En toen ik bijna zeventien was werd ik van school weggestuurd, liep weg van thuis. ’s Avonds laat ontmoette ik een jonge gast, twintig of iets. Die nam me mee naar café’s waar ik meer geld kon verdienen dan er verteren. Ik liet me betasten, liet me exploiteren. Een inval van de politie en ik belandde in het instituut Foulon. Voor mij was dat een echte slag ! Vooral toen ik er binnen kwam. Uitkleden, meneer de voorzitter. Dat was niet zoals in dat café, waar ik het graag deed en er geld voor kreeg. Nee. Nu was ik de gestrafte. Je bent zeventien en je staat daar pietje poedel naakt bij twee mannen. Uitgekleed, meneer de voorzitter. En ze bekijken jou, betasten jou. En dan dat ding in je kont. Ik voelde me zo vernederd, echt. Gelukkig kwam ik bij Mario op de kamer. Hij luisterde. Hij gaf me moed, courage. Plots vond ik iemand die naar me luisterde. Iemand die me leerde dat mijn lichaam mooi is, niet enkel dient voor vulgaire seks.

Johan vertelt verder.

- Nu ben ik helemaal anders, meneer de voorzitter. Anders, dank zij Mario. Voor mij is het erg wat er gebeurd is. Mario verdient beter.

De advocaten hebben geen vragen. Johan vertrekt.

Na hem komen nog enkele jongens die een tijd in het instituut doorgebracht hebben. Ze vertellen over het leven binnen het instituut. Enkelen ook over de uitspattingen op sexueel gebied.

Vooral de getuigenis van Pieter lokt verontwaardiging los bij het publiek.

- Ik was met moeite zestien, begint Pieter. Kwam van bij de nonnetjes. En ik kwam daar in de hel terecht ! Die ontvangst, die vernedering. En dan op een kamer met drie ouderen, met een zekere Danny als kameroverste. Awel, meneer de voorzitter, dat was voor mij een totale ommekeer. Die eerste avond reeds begon het. Die Danny zat met enkel zijn slipje aan op zijn bed en commandeerde. Ik moest me helemaal uitkleden. Voor mij geen probleem. Maar dan bekeek hij mij en betastte mij en dan haalde hij zijn penis uit zijn broek en ik moest er aan zuigen. Ik wilde niet. Maar de andere twee jongens hielden me vast en die Danny duwde zijn … zijn… penis in mijn mond. Ik walgde en schreeuwde. Die grote opvoeder kwam binnen en lachte me uit. En hij bleef kijken hoe ik die Danny moest zuigen. Dat was voor mij de hel, meneer de voorzitter.

De voorzitter onderbreekt Pieter.

- Je bent zeker dat dit de grote opvoeder was, die dan later gedood werd ?

- Ja, meneer, heel zeker. Later is hij ook nog komen toekijken terwijl ik verplicht werd de anderen te… te pijpen.

- En zoals ik in het verslag lees, op zondag werden er soms een soort orgieën gehouden ?

- Ja, meneer de voorzitter. Dat was met twee kamers samen op zondagnamiddag. Dan kwamen ze samen op een kamer en iedereen ging uit de kleren en dan werden er wedstrijden gehouden, wie er het langst kon uithouden als hij betast en … gerukt werd en zo.

- Oke, oke.

De voorzitter bekijkt de twee advocaten.

- Zijn er vragen ?

Geen vragen.

De zitting wordt geschorst. Ik verdwijn naar de cel voor het weekend.